Ang hernia o luslos ay ang kondisyon kung saan ang isang bahagi ng katawan ay lumalabas sa isang butas o kahinaan sa kalamnan o tisyu na dapat ay naglalaman dito. Ang pinakakaraniwang uri ng hernia ay ang inguinal hernia, kung saan ang bahagi ng bituka ay lumulusot sa inguinal canal sa singit. Ang iba pang mga uri ng hernia ay ang femoral hernia, hiatal hernia, congenital diaphragmatic hernia, incisional hernia, umbilical hernia, at ventral hernia12.
Ang mga sintomas ng hernia ay maaaring mag-iba-iba depende sa uri, lokasyon, at laki nito. Ang ilan sa mga karaniwang sintomas ay ang mga sumusunod:
- Pagkakaroon ng umbok o bukol sa tiyan o singit na lumalaki kapag umuubo, tumatawa, o nagbubuhat ng mabibigat.
- Pagkakaroon ng sakit, pamamaga, o pamumula sa lugar ng umbok.
- Pagkakaroon ng acid reflux, heartburn, o hirap sa paglunok kung ang hernia ay nasa hiatal area.
- Pagkakaroon ng komplikasyon tulad ng strangulation, kung saan ang dugo ay hindi makadaloy sa bahagi ng katawan na lumabas sa hernia, o obstruction, kung saan ang bituka ay naharangan ng hernia.
Ang mga sanhi ng hernia ay maaaring mula sa mga paktor na nagpapataas ng pressure sa tiyan o nagpapahina sa kalamnan o tisyu. Ang ilan sa mga halimbawa ng mga paktor na ito ay ang mga sumusunod:
- Pagbubuhat ng mabibigat na bagay.
- Pag-iri ng matagal o mahirap habang dumudumi.
- Pag-ubo ng matagal o malakas.
- Pagbubuntis o panganganak.
- Pagtanda o pagkasira ng kalamnan o tisyu.
- Pagkakaroon ng impeksyon, sugat, o operasyon sa tiyan.
- Pagkakaroon ng congenital defect o kapansanan mula sa pagsilang.
Ang pinakamabisang paraan para magamot ang hernia ay ang operasyon. Ang operasyon ay maaaring open surgery, kung saan ang doktor ay gagawa ng hiwa sa tiyan at ibabalik ang lumabas na bahagi ng katawan sa loob, o laparoscopic surgery, kung saan ang doktor ay gagamit ng maliit na camera at instrumento na ipapasok sa tiyan sa pamamagitan ng maliit na butas. Ang laparoscopic surgery ay mas mabilis ang paggaling at mas kaunti ang komplikasyon kaysa sa open surgery. Mayroon ding robotic hernia repair, kung saan ang doktor ay gagamit ng computer at robot na gagalaw sa loob ng tiyan13.
Ang operasyon ay karaniwang ginagawa kung ang hernia ay malaki, masakit, o nagdudulot ng komplikasyon. Kung ang hernia ay maliit, hindi masakit, o hindi nakakaapekto sa kalidad ng buhay, maaaring hindi na kailangan ng operasyon. Sa halip, maaaring sundin ang mga sumusunod na hakbang para maiwasan ang paglala ng hernia:
- Bumaba ang timbang kung sobra ang timbang o obese.
- Bawasan ang pagkain ng maanghang, maasim, o mataba na pagkain na nagdudulot ng acid reflux o heartburn.
- Bawasan ang pag-inom ng alak o sigarilyo na nagpapahina sa kalamnan o tisyu.
- Bawasan ang pagbubuhat ng mabibigat o ang mabibigat na gawain.
- Iwasan ang pag-strain o puwersadong pag-ubo at pag-dumi.
- Maaring gumamit ng hernia support belt kung maliit pa lang ang luslos. Hindi ito nakakagaling, ngunit makakatulong na bawasan ang pressure sa muscles ng tiyan
Ang hernia o luslos ay isang karaniwang kondisyon na maaaring magdulot ng mga problema sa kalusugan kung hindi ito maagapan o magamot. Kung mayroon kang mga sintomas ng hernia, kumunsulta kaagad sa iyong doktor upang malaman ang pinakamainam na paraan para sa iyong sitwasyon. Huwag balewalain ang iyong hernia at sundin ang mga payo ng iyong doktor upang maiwasan ang mga mas malalang komplikasyon.