Ang smallpox ay isang seryosong nakakahawang sakit na dulot ng variola virus. Ito ay nagiging sanhi ng mga paltos na puno ng nana sa balat. Bagamat karamihan sa mga taong may smallpox ay gumagaling, humigit-kumulang 3 sa bawat 10 taong may sakit ang namamatay. Ang smallpox ay nag-iiwan ng permanenteng peklat sa malalaking bahagi ng katawan, lalo na sa mukha. May mga taong naiwang bulag rin dahil dito.
Noong 1980, idineklara ng World Health Organization (WHO) na ang smallpox ay napuksa na. Gayunpaman, may mga samples ng smallpox virus na naitago sa dalawang research labs para sa posibleng pag-aaral pa rin. Sa kasalukuyan, walang direktang gamot para sa smallpox, ngunit mayroong mga bakuna na makakatulong upang maiwasan ang pagkalat nito.
Sintomas ng Smallpox
Ang sintomas ng smallpox ay maaaring hindi agad lumitaw. Ipinapakita ito matapos ang incubation period na tumatagal ng mga pitong hanggang labing-apat na araw pagkatapos ng exposure sa virus. Narito ang mga yugto ng sakit:
- Initial Symptoms: Kasama rito ang mataas na lagnat, pananakit ng kalamnan, pananakit ng likod, pananakit ng ulo, at pagsusuka.
- Early Rash: Lumilitaw ang mga pantal sa buong katawan. Ito ay ang nakakahawang yugto. Ang virus ay madaling kumalat sa pamamagitan ng pakikipag-usap, pagbahing, o pag-ubo. Sa panahon ng maagang yugto ng pantal:
- Nagkakaroon ng pantal sa dila at sa loob ng bibig at lalamunan.
- Ang mga pulang batik sa bibig ay nagiging mga bukas na sugat.
Bakuna para sa Smallpox
Ang pagpapabakuna ay mahalaga para maiwasan ang smallpox. Ang smallpox vaccine ay maaaring makatulong upang maiwasan ang pagkalat nito. Ito ay dapat ibigay agad matapos ang exposure sa virus. Ang bakunang ito ay nagpapababa rin ng kalubhaan ng sakit.
Sa kabila ng pagkawala ng aktibong kaso ng smallpox, ang pag-aalaga at pag-iingat pa rin ay mahalaga.