Ang hika o asthma ay isang karaniwang kondisyon na nakakaapekto sa libu-libong mamamayan. Ayon sa World Health Organization (WHO), 12% ng populasyon ng Pilipinas ay may hika1. Ang hika ay isang uri ng pabalik-balik o pamalagiang sakit sa respiratory system na umaapekto sa daanan ng hangin papunta at palabas ng baga2. Ang mga taong may hika ay dapat maging maingat sa mga bawal sa kanila, upang maiwasan ang mga pag-atake ng hika at mapanatili ang kanilang kalusugan.
Ang mga bawal sa may hika ay ang mga pagkain, gawain, at bagay na maaaring mag-trigger ng alerdyi, pamamaga, o iritasyon sa mga daanan ng hangin1. Ang mga ito ay maaaring magdulot ng hirap sa paghinga, ubo, pagkakaroon ng sipon, at pagkawala ng gana sa pagkain. Ang ilan sa mga bawal sa may hika ay ang mga sumusunod:
- Mga pagkain na may preservatives, artificial flavors, o food coloring tulad ng hotdog, ham, bacon, cheese, at instant noodles
- Mga pagkain na may histamine, isang kemikal na nagpapalala ng alerdyi, tulad ng mga fermented food, cheese, wine, beer, at vinegar
- Mga pagkain na may sulfites, isang uri ng preservative na ginagamit sa mga dried fruits, wine, beer, at vinegar
- Mga pagkain na may salicylates, isang sangkap na makikita sa mga aspirin, ibuprofen, at iba pang mga gamot na pampalaki, tulad ng mga prutas na may balat, mga berries, mga citrus fruits, at mga spices
- Mga pagkain na may tyramine, isang kemikal na nagpapataas ng blood pressure, tulad ng mga aged cheese, smoked fish, cured meats, at soy sauce
- Mga pagkain na may MSG, isang uri ng flavor enhancer na ginagamit sa mga Chinese food, instant soups, at snacks
- Mga pagkain na may gluten, isang uri ng protina na makikita sa mga wheat, barley, rye, at oats
- Mga pagkain na may lactose, isang uri ng sugar na makikita sa mga gatas at dairy products
- Mga pagkain na may nuts, seeds, o peanut butter
- Mga pagkain na may eggs, shellfish, o seafood
- Mga pagkain na may chocolate, coffee, tea, o cola
Ang mga pagkain na ito ay maaaring mag-iba-iba ang epekto sa bawat tao na may hika. Kaya naman, mahalaga na malaman ng bawat isa ang kanyang mga trigger food at iwasan ang mga ito. Ang pinakamainam na paraan para malaman ang mga trigger food ay ang paggawa ng isang food diary, kung saan isusulat ang mga kinakain at ang mga nararamdaman sa bawat araw. Sa ganitong paraan, mas madaling makikita ang mga ugnayan ng mga pagkain at mga sintomas ng hika.
Ang mga taong may hika ay dapat kumonsulta sa kanilang doktor upang malaman ang tamang gamot, ehersisyo, at pamumuhay para sa kanilang kondisyon. Ang mga gamot na pampalaki, tulad ng inhaler, ay dapat laging dalhin at gamitin sa oras ng pangangailangan. Ang mga ehersisyo, tulad ng paglalakad, pagbibisikleta, at swimming, ay makakatulong sa pagpapalakas ng baga at pagpapabuti ng blood circulation. Ang mga pamumuhay, tulad ng pag-iwas sa sigarilyo, alak, at stress, ay makakatulong sa pagpapanatili ng malinis at malusog na daanan ng hangin.