Ang mga mataas na triglycerides ay isang uri ng taba sa dugo na maaaring magdulot ng mga problema sa kalusugan, lalo na sa puso at pancreas.
Ang artikulong ito ay naglalayong magbigay ng ilang impormasyon tungkol sa mga sanhi, sintomas, at pag-iwas sa mataas na triglycerides.
Ang mga triglycerides ay ginagawa ng ating katawan mula sa mga hindi kinakailangang calories na kinakain natin. Ang mga ito ay itinatabi sa mga cell ng taba upang magamit bilang mapagkukunan ng enerhiya sa ibang pagkakataon. Ang mga triglycerides ay kailangan din upang makatulong sa paghahatid ng kolesterol, isang uri ng lipid na mahalaga para sa paggawa ng mga hormones at cell membranes.
Ang normal na antas ng triglycerides sa dugo ay dapat na mas mababa sa 150 mg/dL. Kapag lumampas ito sa 150 hanggang 199 mg/dL, ito ay itinuturing na borderline mataas. Kapag higit sa 200 mg/dL, ito ay itinuturing na mataas na antas ng triglycerides o hypertriglyceridemia.
Epekto ng Mataas na Triglycerides
Ang mga mataas na antas ng triglycerides ay maaaring magpataas ng panganib ng pagbuo ng atherosclerosis, isang kondisyon kung saan ang mga plaque ay bumubuo sa loob ng mga arteries at nagbabawas sa daloy ng dugo sa puso at iba pang mga bahagi ng katawan.
Ang atherosclerosis ay maaaring humantong sa mga komplikasyon tulad ng coronary artery disease, heart attack, stroke, at peripheral artery disease. Bukod dito, ang mga mataas na antas ng triglycerides ay maaaring maging sanhi ng pamamaga ng pancreas o pancreatitis, isang malubhang sakit na nakakaapekto sa organong gumagawa ng mga digestive enzymes at hormones.
Ang mataas na triglycerides ay maaaring magpataas ng iyong panganib na magkaroon ng sakit sa puso, stroke, at iba pang mga cardiovascular na karamdaman. Ito ay dahil ang mga taba sa iyong dugo ay maaaring makipon sa iyong mga ugat at makahadlang sa daloy ng dugo sa iyong puso at utak.
Ang mataas na triglycerides ay maaaring magdulot ng pagkakaroon ng fatty liver, isang kondisyon kung saan ang iyong atay ay nagiging inflamed at scarred dahil sa sobrang taba. Ito ay maaaring humantong sa cirrhosis, liver failure, at liver cancer.
Ang mataas na triglycerides ay maaaring makaapekto sa iyong pancreas, ang organ na gumagawa ng insulin at digestive enzymes. Kung ang iyong pancreas ay nababalot ng taba, maaari itong mag-udyok ng pancreatitis, isang malubhang pamamaga na maaaring maging sanhi ng sakit, nausea, vomiting, at dehydration.
Ang mataas na triglycerides ay maaaring mag-impluwensya sa iyong mga antas ng kolesterol, ang isa pang uri ng taba sa dugo. Ang mataas na kolesterol ay maaaring magpataas din ng iyong panganib na magkaroon ng atherosclerosis, ang pagtigas ng mga ugat na maaaring magdulot ng mga komplikasyon sa puso at utak.
Ang mataas na triglycerides ay maaaring magdulot ng eruptive xanthomatosis, isang bihirang kondisyon ng balat na nagpapakita ng mga maliliit na dilaw na bukol na may pulang mga halo sa iyong katawan. Ang mga bukol na ito ay maaaring makati at masakit, at maaaring maging sanhi ng impeksyon kung hindi ginagamot..
Sanhi ng Mataas na Triglycerides
Ang mga sanhi ng mataas na triglycerides ay maaaring iba-iba, ngunit ang ilan sa mga pangunahing kadahilanan ay ang mga sumusunod:
- Hindi malusog na diyeta. Ang pagkain ng masyadong maraming mga pagkaing mayaman sa taba, asukal, at karbohidrat ay maaaring magpataas ng antas ng triglycerides sa dugo. Ang ilan sa mga halimbawa ng mga pagkaing dapat iwasan ay ang mga matatamis na inumin, mga cake, mga cookie, mga candy, mga ice cream, mga fried food, mga processed food, at mga red meat.
- Kakulangan ng pisikal na aktibidad. Ang hindi pag-eehersisyo ay maaaring magdulot ng labis na timbang o obesity, na isa ring kadahilanan ng peligro para sa mataas na triglycerides. Ang pag-eehersisyo ay nakakatulong na sunugin ang mga calories at bawasan ang taba sa katawan.
- Labis na pag-inom ng alak. Ang alak ay naglalaman ng mataas na antas ng calories at sugar, na maaaring magpataas ng antas ng triglycerides sa dugo. Ang mga taong may mataas na triglycerides ay dapat na uminom ng alak nang may katamtaman o hindi na uminom.
- Mga sakit sa metabolismo. Ang ilang mga kondisyon na nakakaapekto sa paraan ng pagproseso ng katawan ng mga nutrients ay maaaring magpataas ng antas ng triglycerides sa dugo. Ang ilan sa mga halimbawa ay ang diabetes, hypothyroidism, kidney disease, at liver disease.
- Mga gamot. Ang ilang mga gamot na ginagamit para sa iba’t ibang mga sakit ay maaaring magkaroon ng epekto sa antas ng triglycerides sa dugo. Ang ilan sa mga halimbawa ay ang mga birth control pills, steroids, beta-blockers, diuretics, at antipsychotics.
- Mga sakit sa genetika. Ang ilang mga tao ay may minanang mga disorder na nagpapataas ng antas ng triglycerides sa dugo. Ang ilan sa mga halimbawa ay ang familial hypertriglyceridemia, familial combined hyperlipidemia, at familial dysbetalipoproteinemia.
Ang mga sintomas ng mataas na triglycerides ay maaaring hindi gaanong nakikita, ngunit ang ilan sa mga posibleng palatandaan ay ang mga sumusunod:
- Pagkakaroon ng labis na timbang o obesity
- Pagkakaroon ng mga yellowish deposit sa balat na tinatawag na xanthomas
- Pagkakaroon ng mga puting deposit sa mata na tinatawag na corneal arcus
- Pagkakaroon ng mga palatandaan ng atherosclerosis, tulad ng chest pain, shortness of breath, leg pain, o stroke symptoms
Ang pinakamahusay na paraan upang maiwasan ang mataas na triglycerides ay ang magkaroon ng isang malusog na pamumuhay. Ang ilan sa mga tip na maaaring makatulong ay ang mga sumusunod:
- Mawalan ng timbang kung sobra o labis ang timbang
- Bawasan ang pagkonsumo ng mga pagkaing mayaman sa taba, asukal, at karbohidrat
- Kumain ng mas maraming mga pagkaing mayaman sa hibla, tulad ng mga prutas, gulay, buong butil, at legumes
- Uminom ng sapat na tubig araw-araw
- Gumawa ng regular na ehersisyo, hindi bababa sa 30 minuto kada araw, limang beses sa isang linggo
- Iwasan ang labis na pag-inom ng alak o huwag na uminom
- Itigil ang paninigarilyo o huwag na magsimula
- Sundin ang payo ng doktor tungkol sa mga gamot na maaaring makatulong na babaan ang antas ng triglycerides sa dugo, tulad ng mga statins, fibrates, niacin, o omega-3 fatty acids.
Ang mga mataas na triglycerides ay isang seryosong problema na dapat na tugunan agad. Ang pagbabago ng ilang mga nakagawian sa pamumuhay ay maaaring magkaroon ng malaking epekto sa pagpapabuti ng kalusugan ng puso at pangkalahatang kalusugan. Kung mayroon kang mga mataas na triglycerides, makipag-ugnay sa iyong doktor upang makakuha ng tamang diagnosis at paggamot.